युद्धग्रस्त सुडान थप संकटमा, सुडान सेना र अर्धसैनिकबीच वार्ता अनिश्चित

काठमाडौँ । युद्धग्रस्त सुडानमा बिग्रँदै गएको मानवीय अवस्थाको बारेमा चिन्ता बढ्दै गएको छ। सुडान सेना र अर्धसैनिक ¥यापिड सपोर्ट फोर्सेस (आरएसएफ) बीच वार्ता गर्न अनिच्छुक रहेकाले समस्या जटिल बन्दै गएको हो । 

सुडान सेना र अर्धसैनिक ¥यापिड सपोर्ट फोर्सेस (आरएसएफ) बीच सन् २०२३ अप्रिलमा सुरु भएको युद्धले सुडान टुक्रिएको छ र अनिकालको सङ्घारमा पुगेको हो । दुई वर्षअघि राजधानी खार्तुममा भएको द्वन्द्वपछि देशका अन्य क्षेत्रहरू थप विनाशकारी द्वन्द्वमा फसेको छ। द्वन्द्वमा कम्तिमा २९,७०० जनाको मृत्यु भएको छ र लगभग १ करोड ३० लाख मानिसहरू विस्थापित भएका छन् । संयुक्त राष्ट्र संघले ‘औद्योगिक अनुपातको मानवीय संकट’ भनेर व्याख्या गरेको छ ।

मार्चको अन्त्यतिर, सुडानी सेनाले संकट सुरु भएदेखि नै अर्धसैनिक समूहको नियन्त्रणमा रहेको खार्तुम अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल, साथै दक्षिणी खार्तुममा रहेको पछिल्लो प्रमुख गढको मुख्य शिविरको नियन्त्रण लिएको घोषणा गरेको छ ।  संयुक्त राष्ट्रसंघको तथ्याङ्क अनुसार, जारी द्वन्द्वले सुडानी जनसङ्ख्यालाई अभूतपूर्व मानवीय संकटमा डुबाएको छ । लगभग ३ करोड मानिसहरूलाई तत्काल सहयोगको आवश्यकता औंल्याइएको छ ।

जारी लडाईंले देशको पूर्वाधारमा ठूलो क्षति पुर्याइसकेको छ । धेरै क्षेत्रहरूमा, बिजुली, पानी आपूर्ति, ग्यास र सञ्चार जस्ता आवश्यक सेवाहरू अवरुद्ध भएका छन् । खाद्यान्न, औषधि र इन्धनको अभावले संकटलाई अझ जटिल बनाएको छ। विगत दुई वर्षमा, धेरै विद्युत केन्द्रहरू, सबस्टेशनहरू, र प्रसारण नेटवर्कहरू नष्ट भएका छन्, जसले सुडानको विद्युत उत्पादन र वितरण प्रणालीलाई गम्भीर असर पारेको छ।

यसका साथै, द्वन्द्व सुरु भएदेखि नै सुडानको सबैभन्दा ठूलो तेल प्रशोधन केन्द्रलाई बारम्बार लक्षित गर्दा बन्द गर्न बाध्य पारिएको छ । जसले गर्दा इन्धन आपूर्तिमा ठूलो खाडल सिर्जना भएको छ। धेरै क्षेत्रहरूले पेट्रोल र डिजेलको गम्भीर अभावको सामना गरिरहेका छन् । जसले गर्दा दैनिक जीवन र आर्थिक गतिविधिहरू दुवैमा बाधा पुगेको छ।

निरन्तर बिजुली अभावका साथै, सुडानका धेरै क्षेत्रहरूले गम्भीर पिउने पानीको संकटको सामना गरिरहेका छन्। धेरै शहरहरूमा पानी आपूर्ति स्टेशनहरू र पाइपलाइनहरू नष्ट भएका छन्, र मर्मतसम्भार आपूर्ति र कर्मचारीहरूको गम्भीर अभाव छ।

यसबाहेक, देशका धेरै भागहरूमा ढल प्रशोधन प्रणाली गम्भीर रूपमा क्षतिग्रस्त भएको छ । जसले गर्दा पानीका स्रोतहरू दूषित भएका छन्, । यसले हैजा, मलेरिया र झाडापखाला जस्ता संक्रामक रोगहरूको व्यापक बृद्धि भएको छ । एजेन्सी