विश्वका एक अर्ब बढी मानिसमा मोटोपनाको समस्या

काठमाडौं । विश्वका एक अर्बभन्दा बढी मानिस मोटो भएको अनुसन्धानले देखाएको छ । द ल्यान्सेट शोमा प्रकाशित विश्वव्यापी अनुमानका अनुसार विश्वभर एक अर्बभन्दा बढी मानिस मोटोपनासँग बाँचिरहेका छन्। सन् २०२२ को तथ्यांकअनुसार यसमा लगभग ८८ करोड वयस्क र १५ करोड ९० लाख बालबालिका यस तथ्यांकमा समावेश भएका छन्।

उच्च दरहरू महिलाहरूका लागि टोंगा र अमेरिकन समोआ र पुरुषहरूका लागि अमेरिकी सामोआ र नाउरुमा छन्, लगभग ७० देखी ८० प्रतिशत वयस्कहरू मोटोपनाको साथ बाँचिरहेका छन्। लगभग १९० देशहरू मध्ये बेलायत पुरुषहरूको लागि ५५ औं र महिलाहरूको लागि ८७ औं स्थानमा रहेको बीबीसीले जनाएको छ। जसअनुसार अमेरिका पुरूषहरूको लागि १० औं र महिलाहरूको लागि ३६ औं स्थानमा छन, भारत महिलाका लागि १९औँ र पुरुषका लागि २१औँ स्थानमा छन भने चीन महिलाहरूको लागि ११ औं र पुरुषहरूको लागि ५२ औं स्थानमा छन ।

वैज्ञानिकहरूको अन्तर्राष्ट्रिय टोलीले मोटोपना नियन्त्रण गर्ने तरिकामा ठूलो परिवर्तनको तत्काल आवश्यकता रहेको बताएको छ। मोटोपनाले हृदय रोग, टाइप २ मधुमेह र केही क्यान्सरसहित धेरै गम्भीर स्वास्थ्य अवस्थाहरू विकास गर्ने जोखिम बढाउन सक्छ। विश्व स्वास्थ्य संगठन (डब्ल्यूएचओ) का महानिर्देशक डा टेड्रोस अधानोम गेब्रेयससले भने, 'यो नयाँ अध्ययनले आहार, शारीरिक गतिविधि र पर्याप्त हेरचाहको माध्यमबाट प्रारम्भिक जीवनदेखि वयस्कसम्म मोटोपनालाई रोक्न र व्यवस्थापन गर्ने महत्त्वलाई उजागर गरेको छ।'

उनले अगाडी याे पनि भने , 'अब  सरकार र समुदायको काम लिनेछ र ूमहत्वपूर्ण रूपमा निजी क्षेत्रको सहयोग आवश्यक छ, जुन उनीहरूको उत्पादनको स्वास्थ्य प्रभावहरूको लागि जवाफदेही हुनुपर्दछू।' मद्रास डायबिटिज रिसर्च फाउन्डेसनका अध्ययन सह-लेखक डा गुहा प्रदीपा भन्छन्, 'प्रमुख विश्वव्यापी समस्याहरूले मोटोपन र कम तौल दुवैको कारण कुपोषणलाई बिग्रने खतरा छ।' डब्लुएचओसँगको सहकार्यमा १५०० भन्दा बढी अनुसन्धानकर्ताहरूको नेटवर्कले पाँच वर्ष वा माथिका करिब २२ करोड मानिसको उचाइ र तौल मापनको विश्लेषण गरेको हुन । यसका लागि उनीहरूले बडी मास इन्डेक्स नामक मापन बिधि प्रयोग गरेका थिए ।

यद्यपि तिनीहरूले यो स्वीकार गर्छन् कि यो शरीरको बोसोको हदको अपूर्ण मापन हो र भन्छन् कि केही देशहरूसँग अरूहरू भन्दा राम्रो डेटा थियो, तिनीहरू तर्क गर्छन् कि यो सबैभन्दा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिएको छ ।