यी ७ कारणले भारत विश्वकप जित्न चुक्यो

काठमाडौं । आइतवार देशका १४० करोडको आँखा अहमदाबादको नरेन्द्र मोदी स्टेडियममा थियो। तर, सबैको मन टुट्यो, आँखा रसायो ।

धेरै मानिसहरू क्रिकेटले भारतको सांस्कृतिक र धार्मिक विविधतालाई थप्छ भन्ने विश्वास गर्छन्। यस्तो अवस्थामा भारतले तेस्रो पटक विश्वकप जितेको भए ठूलो उपलब्धि हुने थियो ।कप्तान रोहित शर्मा, विराट कोहली, मोहम्मद शामी र रविचन्द्रन आश्विन जस्ता खेलाडीका लागि सायद यो अन्तिम विश्वकप थियो। यो परिक्षा उनीहरुले कहिल्यै भुल्ने छैनन् । यति नजिक तर टाढा।

बीस वर्षअघिको जस्तै यो फाइनल पनि झण्डै एकतर्फी सावित भयो । भारतलाई ४२ बल बाँकी रहँदा ६ विकेटले पराजित गर्दै अष्ट्रेलियाले छैटौं पटक विश्वकपको उपाधि जितेको छ।खेलपछि पूर्व भारतीय कप्तान सुनिल गावस्करले भने, ‘बलियो टोलीसँग हार्नु कुनै शर्मको कुरा होइन । आज अस्ट्रेलियाले भारत भन्दा राम्रो खेलेको छ।’

भनिन्छ इतिहास दोहोरिन्छ । २० वर्षअघि सन् २००३ मा जोहानेसबर्गमा सौरभ गांगुलीको टोलीलाई हराएर रिकी पोन्टिङको टोलीले तेस्रो पटक विश्वकप जितेको थियो।रोहित शर्माको टोलीका लागि त्यो हारको बदला लिएर इतिहास बदल्ने मौका थियो । सन् १९८३ र २०११ पछि तेस्रो पटक विश्व च्याम्पियन बन्ने अवसर आयो । सन् २००३ को अष्ट्रेलियाको टिम जस्तै यस पटक पनि भारत फाइनलसम्म अपराजित रह्यो ।

त्यसोभए पूरै प्रतियोगितामा बलियो प्रदर्शन गर्दा पनि भारतले उपाधि जित्न नसकेको कारण के थियोरु यति मात्र होइन भारतीय क्रिकेट टोलीले विगत १० वर्षमा कुनै पनि आईसीसीको उपाधि जित्न सकेको छैन ।

टीम इन्डियाले पिच परीक्षण गर्न सकेन
अहमदाबादको अन्तिम पिच अलि ढिलो र सुख्खा पनि थियो। टस जितेपछि अष्ट्रेलियाका बलरहरूले पिचको पूरा फाइदा उठाएका थिए । कप्तान प्याट कमिन्सले एकपछि अर्को कटर बलिङ गर्दै भारतीय ब्याट्सम्यानलाई निकै समस्यामा पारे ।

डेथ ओभरमा जोस हेजलउड र कमिन्सले स्लो बल र कटरमा बलिङ गरेर टीम इन्डियालाई रन रेट बढाउन दिएनन् र लगातार विकेट लिइरहेका थिए।अष्ट्रेलियाको टोली ब्याटिङ गर्न आउँदा पिच समतल भइसकेको थियो । शीतका कारण बल भारतीय बलरको हातबाट चिप्लिएको थियो । आउटफिल्ड पनि पहिलो इनिङ्सको तुलनामा छिटो भयो।

तर, कप्तान रोहित शर्माले टस जितेर पनि पहिले ब्याटिङ गर्ने बताएका थिए । पक्कै पनि भारतीय टिम व्यवस्थापनले पिच पढ्न सकेन र सो अनुसार योजना बनाउन सकेन ।

मानसिक बलमा कंगारु अगाडि
ठूला खेलहरूमा युवा जोशभन्दा अनुभवी खेलाडीहरू चाहिन्छ। फाइनलको दबाबमा शुभमन गिल र श्रेयस अय्यर पूर्ण रूपमा विखण्डित भए ।

रोहित शर्माले प्राकृतिक खेल खेल्ने प्रयास गरे पनि ठूलो स्कोर बनाउन सकेनन् । ८१ रनमा तीन विकेट गुमाएपछि विराट कोहली र केएल राहुलले पनि आफ्नो प्राकृतिक खेल खेल्न सकेनन् । दबाब भारतीय टोलीमा हावी रह्यो। कामबाट ध्यान हटेर नतिजातर्फ लागेमा समस्या बढ्छ ।

अष्ट्रेलियाको राम्रो फिल्डिङ
दुई टोलीबीच सबैभन्दा ठूलो भिन्नता फिल्डिङ थियो। अष्ट्रेलियाको कुशल फिल्डिङका कारण भारतको बेलगाम ब्याटिङ रोकिएको थियो । ग्लेन म्याक्सवेलको बलमा ट्राभिस हेडले लिएको रोहित शर्माको क्याच चमत्कारी थियो । यो विश्वकपको सायद पहिलो खेल थियो जसमा २४ ओभरमा एउटा मात्र चौका प्रहार भएको थियो ।

सामाजिक सञ्जालमा अस्ट्रेलियाको टोलीले १५ फिल्डरलाई मैदानमा उतारेको भन्ने चर्चा चलेको थियो । केही अवसरहरू बाहेक भारतीय ब्याट्सम्यानको कुनै पनि टोलीले पूरै प्रतियोगितामा कठिन परीक्षा सामना गर्न सकेन।

अष्ट्रेलियाको रणनीति राम्रो 
अस्ट्रेलिया सधैं राम्रो तयारी र योजनाका साथ खेल्छ भन्ने कुरा मान्नै पर्छ। रोहित शर्माको तीव्र सुरुवातका बावजुद अष्ट्रेलियाका बलरहरूले आफ्नो लाइन र लम्बाइ कायम राखे।

प्याट कमिन्सले आफ्नो सबैभन्दा सफल बलर एडम जाम्पालाई बीचको ओभरमा ल्याए, जुन धेरै स्मार्ट निर्णय थियो। जब कोहली र राहुलले इनिङ्सलाई बलियो आकार दिन खोजिरहेका थिए, तब पार्टटाइम बलरहरू प्रयोग गर्ने निर्णय पनि सही थियो।

अर्कोतर्फ अहमदाबादको पिच हेरेपछि धेरै विज्ञहरूले रविचन्द्रन अश्विनलाई खेलाउने कुरा गरिरहेका थिए तर टोलीले विजयी संयोजनमा छेडछाड गर्ने जोखिम भने लिएन।

अहिलेसम्म मध्य ओभरमा रविन्द्र जडेजा र कुलदीप यादव सफल थिए । फाइनलमा दुवै बलर कमजोर साबित भए । जडेजा बायाँ हाते ब्याट्सम्यान ट्राभिस हेडलाई राउण्ड द विकेट बलिङ गरिरहेका थिए ।

विज्ञहरूले यसलाई रक्षात्मक दृष्टिकोण भनेका छन्। कुलदीप र जडेजाले २० ओभरमा ९९ रन दिएर एउटै विकेट पनि लिन सकेनन् ।

अस्ट्रेलियाको आक्रामक सुरुवात
भारतले अस्ट्रेलियालाई २४१ रनको मात्र लक्ष्य दिएको थियो । सानो लक्ष्यका बाबजुद अस्ट्रेलियाका ओपनरहरूले निकै तीव्र सुरुवात गर्दै पहिलो दुई ओभरमा २८ रन बनाएका थिए ।

जसका कारण भारतीय बलरले हावी हुने मौका पाएनन् । जे होस्, अष्ट्रेलियाको ब्याटिङ ताशको घरजस्तो कहिल्यै टुट्दैन। टोलीले अन्तिमसम्म हार मानेन।

अफगानिस्तानविरुद्ध ९१ रनमा ७ विकेट गुमाए पनि टोलीले जित्यो भने यसले टोलीको इच्छाशक्ति देखाउँछ। फाइनलमा ४७ रनमा तीन विकेट खसेपछि मार्नस लाबुस्चेन र ट्राभिस हेडले आफ्नो योजनाबद्ध ब्याटिङले खेलमा परिवर्तन आउन दिएनन् ।

पावरप्लेपछि कप्तान रोहित शर्माले जडेजा र कुलदीपका ६ ओभर बलिङ गरे । हेड र लाबुस्चेनले मिल्ने मौका पाए। दुवैले शतकीय साझेदारी गर्दै खेल अस्ट्रेलियाको पक्षमा पुर्याएका थिए ।

घरेलु भीडबाट दबाब
तपाइँका दर्शकहरूलाई प्ले गर्दा कहिलेकाहीं उल्टो हुन्छ। मैदानमा प्रधानमन्त्रीसहित विशेष अतिथिको उपस्थिति र १ लाख २५ हजार दर्शकको कोलाहलबीच खेलाडीले खेलभन्दा पनि नतिजाबारे सोच्न थालेका छन् ।

सञ्चारमाध्यमहरूले अपेक्षाहरू आकाश माथि राख्छन्। चाहे वा नहोस्, दबाब सिर्जना हुन्छ। जहाँ अष्ट्रेलियाको टोली खेल जस्तै खेल्छ। भारतको जस्तो जित र हारको कुनै दबाब छैन ।

व्यक्तिगत प्रदर्शनमा फोकस 
यसपटक पनि अष्ट्रेलियाले पहिलेको टिम जस्तै खेलेको छ । कप्तान रोहित शर्मा, विराट कोहली, श्रेयस अय्यर र केएल राहुल उत्कृष्ट फर्ममा थिए ।

कोहलीले प्रतियोगितामा सर्वाधिक ७६५ रन बनाए भने रोहित ५९७ रन बनाएर दोस्रो स्थानमा रहे। शीर्ष पाँचमा अष्ट्रेलियाका कुनै पनि ब्याट्सम्यान थिएनन् भने डेभिड वार्नर छैटौं स्थानमा रहे ।

सन् २००३ को विश्वकपको कुरा गर्दा सचिन तेन्दुलकरले सर्वाधिक ६७३ रन बनाएका थिए । दोस्रो स्थानमा सौरभ गांगुली रहेका छन्, जसले ४६५ रन बनाए । रिकी पोन्टिङ ४१५ रन बनाएर तेस्रो स्थानमा थिए ।

बलिङमा पनि कम्तीमा उस्तै कथा थियो । मोहम्मद शामी र जसप्रित बुमराह शीर्ष पाँच बलरमा परेका थिए भने अष्ट्रेलियाका एडम जाम्पा मात्र थिए।

अष्ट्रेलिया दुवै पटक च्याम्पियन बनेको थियो किनभने टोलीमा एक–दुई नायक नभएको सफलतामा पुरै टोली संलग्न थियो ।