‘जमिनको पानी निकाल्दा पृथ्वी ८० सेमी पूर्व ढल्कियो’

नयाँ दिल्ली । जनसंख्या बृद्धिसँगै विश्वका आवश्यकताहरु पनि बढ्दै गएका छन्, पानी यस्तो मुख्य आवश्यकता हो ।

बाेरिङ जमिनबाट पानी निकाल्ने एक सामान्य तरिका हो। जमिनमुनिको पानी पनि अन्य धेरै तरिकाले दोहन भइरहेको छ। एक अध्ययनमा भनिएको छ कि मानिसको यो आवश्यकताले पृथ्वीको मुड बिगारेको छ । 

अन्तर्राष्ट्रिय अन्वेषकहरूको समूहले दुई दशकभन्दा कम अवधिमा मानिसले जमिन मुनिको पानीको व्यापक पम्पिङले हाम्रो पृथ्वीलाई ४।३६ सेन्टिमिटर प्रति वर्षको गतिमा करिब ८० सेन्टिमिटर पूर्वतिर झुकाएको पत्ता लगाएको छ।

यो अध्ययन जियोफिजिकल रिसर्च लेटरमा प्रकाशित भएको छ। अध्ययनका प्रमुख अनुसन्धानकर्ता कि वेन सियो भन्छन् कि, भू जलको पुनः वितरणले घुमाउरो पोलको प्रवाहमा सबैभन्दा ठूलो प्रभाव पार्छ। विश्वका दुई क्षेत्र अमेरिकाको पश्चिमी क्षेत्र र उत्तरपश्चिम भारतमा जमिनको पानीको अधिकांश प्रयोग र पुनः वितरण भएको पनि अध्ययनले देखाएको छ ।

यो ध्यान दिन लायक छ कि पञ्जाब र हरियाणाका क्षेत्रहरूमा विगतका वर्षहरूमा कृषिका लागि भूमिगत पानी ठूलो मात्रामा प्रयोग गरिएको छ।

यसअघि वैज्ञानिकहरूले सन् १९९३ देखि २०१० सम्मको १७ वर्षमा मात्रै २१५० गिगाटन जमिन मुनिको पानी निकालेको अनुमान गरेका थिए । यो कम्तिमा ८ मिमीको समुद्र स्तरमा वृद्धि बराबर छ। तर, यो अनुमान पुष्टि गर्न गाह्रो छ। एक ठाउँबाट पानी निकाले पछि प्रायः नदी र समुन्द्रमा मात्रै बग्ने वैज्ञानिकहरुको विश्वास छ ।