स्मार्ट कृषि गाउँ कार्यक्रमले कृषकमा उत्साह

दाङ। तुलसीपुर उपमहानगरपालिका १८ अक्कासीमा झमबहादुर वलीले गाउँलाई स्मार्ट कृषि गाउँ कार्यक्रम लागू भएपछि आफूहरूलाई धेरै राम्रो भएको बताए । उनले बाख्रा पालन गर्दै आएका छन् । स्मार्ट कृषि कार्यक्रमले राम्रो खोर बनाउन सहयोग गरेपछि आफूलाई धेरै खुशी लागेको उनले बताए । उनीसँग अहिले साना र ठूला गरी १० वटा बाख्राहरू छन् ।

उनले भने, ‘बाख्रा पालन पहिलेको भन्दा यो कार्यक्रम लागू भएपछि सुधार भएको छ । उनलाई स्मार्ट कृषि कार्यक्रमले बाख्रा पालनको लागि मात्र नभइ भेटनरी पढेका छोराले पनि कृषि कार्यक्रमले प्राविधिकमा राखेको छ । कार्यक्रमले बाख्राको खोर, दाना, घाँस र औषधि उपचारमा हेरिरहेको छ ।’

त्यस्तै अब आफूले धेरै बाख्रा पालन गर्ने योजना बनाएको समेत बताए । त्यसका लागि किसानहरूलाई उन्नत जातका बाख्रा तथा बोकाहरु उपलब्ध गराउनु पर्ने समेत बताए । त्यस्तै उनले आफूहरूले उत्पादन गरेर खसीबाख्राको बजारिकरण भएमा अझ सहज हुने समेत बताए । त्यस्तै उनले बाख्रा खरिदको लागि आफ्नो करिब ढेड लाख खर्च भएको र स्मार्ट कृषि गाउँले खोर निर्माणको लागि करिब ८५ हजार सहयोग गरेको समेत बताए । त्यस्तै सोही ठाउँकी भिमा वलीले गाउँमा स्मार्ट कृषि कार्यक्रम लागू भएपछि बाख्रा पालन व्यवसाय शुरु गरेको बताइन्।

उनले पहिला १÷२ वटा बाख्राहरू पाल्दै आएको भएयता पनि अहिले कार्यक्रमले घोर निर्माणमा सहयोग गरेपछि साना र ठूला गरी ७ वटा बाख्राहरू रहेको बताइन् । उनले भन्न्,ि ‘यो कार्यक्रमले गर्दा हामीलाई धेरै हौसला बढाएको छ । पहिला बाख्रा राख्नको लागि राम्रो खोर थिएन । वर्षायाममा पानीमा भिज्थे । गर्मी सयमा घाम मै हुन्थे । अहिले खोर भएपछि धेरै सहज भएको छ । बाख्रालाई बस्नको लागि धेरै राहत मिलेको छ ।’

स्मार्ट गाउँमा किसानहरूको बाख्राको बिमा बनाउने, खोर बनाउने काम भएको कार्यक्रम संयोजक टोप बहादुर वलीले बताए । उनका अनुसार गाउँमा ३० वटा बाख्राको खोर र २६ वटा बङ्गुरका खोरहरू तयार भएका छन् । उनले भने, ‘किसानहरूलाई घाँस फ्रि, बिमा फ्रि गरिएको छ । प्रदेश सरकारको ५० लाख र स्थानीय सरकारको १० लाखको सहयोगमा यो कार्यक्रम गाउँमा लागू भएको हो ।

तर, कोरोना महामारीले गर्दा धेरै कामहरू गर्न सकिएन ।’ गाउँमा यो कार्यक्रम लागू भएपछि धेरै किसानहरूलाई राहत मिलेको समेत उनले बताए । त्यस्तै उनले बाख्रा पालनतर्फ ५ वटा र बंगुर पालन तर्फ २ वटा अनिवार्य पालेकालाई मात्र यो कार्यक्रमले सहयोग गरेको समेत बताए । गाउँमा यो कार्यक्रम २०७७ फागुन देखि लागू भएको हो । प्रदेश सरकारले मात्र नभइ स्थानीय सरकारले पनि कृषि क्षेत्रमा धेरै काम गर्दै आइरहेको बताएका छन् ।

तुलसीपुर उपमहानगरपालिका कृषि शाखाका अनुसार उपमहानगरले तरकारी खेतीमा आत्मनिर्भर बन्ने अवस्था रहेको छ । विगतमा धेरै बाहिरबाट आउने गएरको भएयता पनि अहिले आत्मनिर्भर बन्ने अवस्थामा रहेको शाखाका प्रमुख कृषि अधिकृत धनराज गौतमले बताए । उपमहानगरले उन्नत जातको बिउँमा ५० प्रतिशत छुट र विभिन्न कृषि यान्त्रिक उपकरणहरू पनि सहयोग गर्दै आएको समेत बताए।

विगतमा कृषि कार्यालयले गर्ने काम भन्दा स्थानीय तहले किसानहरूको लागि धेरै सहयोगका काम गर्दै आइरहेको समेत उनको भनाइ छ । त्यस्तै उपमहानगरले १९ वटै वडाहरूमा कृषि तथा पशुको प्राविधिकहरू राख्नको लागि प्रदेश सरकारमा माग भइहेको समेत उनले बताए ।